"Alexander son of Philip, and the Greeks except the Lacedaemonians--"
We can very well imagine
that they were utterly indifferent in Sparta
to this inscription. "Except the Lacedaemonians",
but naturally. The Spartans were not
to be led and ordered about
as precious servants. Besides
a panhellenic campaign without
a Spartan king as a leader
would not have appeared very important.
O, of course "except the Lacedaemonians."
This too is a stand. Understandable.
Thus, except the Lacedaemonians at Granicus;
and then at Issus; and in the final
battle, where the formidable army was swept away
that the Persians had massed at Arbela:
which had set out from Arbela for victory, and was swept away.
And out of the remarkable panhellenic campaign,
victorious, brilliant,
celebrated, glorious
as no other had ever been glorified,
the incomparable: we emerged;
a great new Greek world.
We; the Alexandrians, the Antiocheans,
the Seleucians, and the numerous
rest of the Greeks of Egypt and Syria,
and of Media, and Persia, and the many others.
With our extensive territories,
with the varied action of thoughtful adaptations.
And the Common Greek Language
we carried to the heart of Bactria, to the Indians.
As if we were to talk of Lacedaemonians now!
Στα 200 π.Χ. του Κωνσταντίνου Καβάφη
«Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Ελληνες πλην Λακεδαιμονίων --»
Μπορούμε κάλλιστα να φαντασθούμε
πως θ' αδιαφόρησαν παντάπασι στην Σπάρτη
για την επιγραφή αυτή. «Πλην Λακεδαιμονίων»,
μα φυσικά. Δεν ήσαν οι Σπαρτιάται
για να τους οδηγούν και να τους προστάζουν
σαν πολυτίμους υπηρέτας. Αλλωστε
μια πανελλήνια εκστρατεία χωρίς
Σπαρτιάτη βασιλέα γι' αρχηγό
δεν θα τους φαίνονταν πολλής περιωπής.
Α βεβαιότατα «πλήν Λακεδαιμονίων».
Είναι κι αυτή μια στάσις. Νοιώθεται.
Ετσι, πλην Λακεδαιμονίων στον Γρανικό·
και στην Ισσό μετά· και στην τελειωτική
την μάχη, όπου εσαρώθη ο φοβερός στρατός
που στ' Αρβηλα συγκέντρωσαν οι Πέρσαι:
που απ' τ' Αρβηλα ξεκίνησε για νίκην, κ' εσαρώθη.
Κι απ' την θαυμάσια πανελλήνιαν εκστρατεία,
την νικηφόρα, την περίλαμπρη,
την περιλάλητη, την δοξασμένη
ως άλλη δεν δοξάσθηκε καμιά,
την απαράμιλλη: βγήκαμ' εμείς·
ελληνικός καινούριος κόσμος, μεγας.
Εμείς· οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς,
οι Σελευκείς, κ' οι πολυάριθμοι
επίλοιποι Ελληνες Αιγύπτου και Συρίας,
κ' οι εν Μηδία, κ' οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.
Με τες εκτεταμένες επικράτειες,
με την ποικίλη δράσι των στοχαστικών προσαρμογών.
Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά
ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμε, ως τους Ινδούς.
Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!
Κωνστταντίνος Π. Καβάφης (1931)
No comments:
Post a Comment